نام: آرش ریاحی
تاریخ تولد: ۲۲ اوت ۱۹۷۲
محل تولد: ایران
حرفه: کارگردان، فیلمنامهنویس و تهیه کننده
آرش ریاحی، کارگردان سینما، فیلمنامهنویس و تهیهکننده ایرانی-اتریشی است و در اتریش به عنوان یکی از کارگردانهای سرشناس اتریش مطرح است. وی متولد ۲۲ آگوست ۱۹۷۲ در ایران است و هنگامی که ۹ سال داشت به همراه خانوادهی خود به اتریش مهاجرت کرد. آرش ریاحی با اینکه کوچک بود با اجبار به همراه خانواده مهاجرت کرد ولی همیشه دغدغه ایران و مسايل آن را داشته است.
آرش ریاحی از سال ۱۹۸۲ ساکن وین است. وی دانشآموختهی دانشگاه وین در رشتهی فیلم و هنر است و در کارنامهی هنری او چند فیلم کوتاه، بلند و مستند وجود دارد.
آرش ریاحی با تلویزیون ملی اتریش هم همکاری داشته است. وی در مورد زندگی پناهجویان فیلم ساخته است که این فیلم در بیش از بیست جشنواره خارجی مورد تحسین قرار گرفته و جایزه گرفته است. نام این فیلم «برای یک لحظه آزادی» است. این فیلم در سال ۲۰۱۰ از سوی اتریش به عنوان منتخب شرکت در مراسم اسکار انتخاب شد. این فیلم اولین فیلم بلند آرش ریاحی است.
این فیلم به زندگی پناهجویان و تبعیدیان سیاسی میپردازد. این فیلم ۱۰۸ دقیقهای فرار سه گروه از مخالفان و منتقدان نظام ایران را به تصویر میکشد که بعد از گذشتن از راههای دشوار کوهستانی خود را به ترکیه میرسانند و از آنجا تصمیم می گیرد که از طریق سارمان ملل راهی کشور سومی بشوند.
ابتدای این فیلم با تیرباران چند فعال سیاسی منتقد نظام جمهوری اسلامی شروع میشود. آرش ریاحی که زمان فرار از ایران به همراه خانواده، ۹ سال داشت آن روزها را به یاد دارد و از آن تجربه مه در ساختن فیلم استفاده نموده است.
او در گفتوگویی با برنامه شباهنگ صدای آمریکا میگوید که در کوه و موقع عبور از مرز به علت سردی هوا در حال یخزدن بود. قاچاقی آمد و لباسهایی که ما به همراه داشتیم را آتش زد تا من گرم بشوم. این صحنه در فیلم وجود دارد. آرش ریاحی کارگردان این فیلم هدف از ساختن این فیلم را اینگونه عنوان میکند: «نگاه من، چون از خانوادهای ایرانی میآیم، از داستان ایرانیها آغاز گردید و سپس جهانی شد.
برای اینکه نمیخواستم یک فیلم درست کنم که تنها برای ایرانیها جالب باشد. میخواستم یک فیلم درست کنم که برای همه پناهندگان دنیا یک سندی باشد.» ساخت این فیلم بیش از پنج سال طول کشید و ریاحی بیش از ۵ بار به ترکیه سفر کرد.
او به شهر وان سفر کرد و در آنجا با پناهجویان بسیاری گفتوگو کرد. ریاحی حتا با قاچاقچیانی که پناهجویان را جابهجا میکنند هم گفتوگو کرد. ریاحی میگوید: «نمیخواستم داستانی درست کنم که مال سی سال پیش باشد. میخواستم ببینم الان جریان چطور است.
رفتم وان با این و آن حرف زدم. الان در سال ۵۰۰۰ نفر میروند در سازمان ملل اسمنویسی میکنند که از این میان بیش از ۲۰ درصد ایرانیاند. یعنی اینطوری نیست که جریان تمام شده. متاسفانه این قصه ادامه دارد، نه فقط در مرز ترکیه، نه فقط در جامعه ایران، همه جا. یعنی ما هر هفته در اخبار میبینیم که مردم از آفریقا سعی میکنند بیایند ایتالیا. از همه جا. متاسفانه این داستانی است که در آینده هم ادامه خواهد داشت.»
فیلم «خانواده در تبعید» را میشود یک نمونه موفق از روش جدید فیلمسازی شخصی و خلاق ارزیابی کرد. فیلم «خانواده در تبعید» در سال ۲۰۰۶ ساخته شد.
این فیلم هم در جشنوارههای زیادی شرکت کرد و توانست جوایزی گوناگونی را از آن خود کند. از جمله این جوایز میتوان به «هوگوی نقرهای» از جشنواره جهانی فیلم شیکاگو، کبوتر طلایی و جایزه فیپرشی (انجمن جهانی منتقدین سینما) از جشنواره لایپزیک و جایزه ماکس افولس از جشنواره فیلمهای مستند راز بروکن اشاره کرد.
۲۰۰۴ | The Souvenirs of Mr. X |
۲۰۰۶ | تبعید: یک فیلم خانوادگی |
۲۰۰۸ | برای یک لحظه آزادی |
۲۰۱۲ | Nerven Bruch Zusammen |
۲۰۱۳ | هر روز شورش |
۲۰۱۶ | Kinders |
۲۰۱۸ | How To Be a Woman |
گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته