برترینها: تاریخ همیشه در حال تکرار است! قانونی نانوشته که بارها و بارها حتی در زندگی فردی قابل مشاهده است و در ابعاد اجتماعی نیز که بارها و بارها دیدهایم. اما بعضی از تکررها انگار تقدیر را عجیب و غریب رقم میزند. برای مثال همین قضیه اشغال سفارت که تاکنون در مقاطع زمانی مختلف تکرار شده برای برخی افراد سرنوشت جالبی را رقم زده است.
در سالگرد حمله به سفارت انگلیس در تهران ( هشتم آذر 1390) از سوی برخی افراد جریانات تندرو مروری کردهایم بر سرنوشت چهرههای جنجالی حاضر در خبرسازترین رویداد دیپلماتیک ایران در دهه نود.
سال گذشته تصویر علی فروغی، رئیس فعلی شبکه سه سیما در جریان اشغال سفارت بریتانیا وایرال شدکه حسابی سر و صدا کرده است. گریزی زدیم به ماجرای کسانی که از بازیگران رویدادهای سیاسی ایران بودند.
بیتا محسنی در 12 مرداد سال گذشته در روزنامه اینترنتی فراز در این خصوص نوشته بود: بله! این تصویر، سرنوشت شیرینِ یکی از اشغالگران سفارت بریتانیا را نشان میدهد! علی فروغی، پسر باجناق حداد عادل و مدیر انقلابی و پرحاشیه شبکه سه، اگر کمی زودتر در میان مهاجمان به سفارت انگلیس (بخوانید ماجراجویی ۱.۳ میلیون پوندی با جیب مردم) شناسایی میشد، تا این حد بابت نداشتن رزومه، مورد انتقاد قرار نمیگرفت. در واقع هیچ منطقی به اندازه این تصویر نمیتوانست روال توزیع قدرت در ایران را چنین غرا و رسا توصیف کند.
از دیوار سفارتخانهها بالا بروید و پست بگیرید!
تعجب نکنید! این از اعجاز تکرار تاریخ است. اگر در ابتدای انقلاب، مهاجمان با بالا رفتن از دیوار سفارتخانه توانستند به چرخه قدرت سیاسی وارد شوند، ظاهرا در دهه چهارم انقلاب نیز همین ویژگی برای انتصاب مدیران، کفایت میکند.
چنانچه در آذر ۱۳۹۰ گروهی از دانشجویان، در اعتراض به آنچه «عدم اجرای طرح مجلس در کاهش روابط با انگلیس» میخواندند، به سفارتخانه انگلیس در تهران حمله کردند، پرچم این کشور را پایین کشیدند، شیشه ها را شکستند، خودروها را آتش زدند، اموال سفارت از میز و صندلی گرفته تا عکسها و تابلوها را تخریب کردند، برخی از اموال را از سفارت خارج کردند و ۶ کارمند باغ سفارت بریتانیا در قلهک را به گروگان گرفتند. گروگانگیری چند ساعت بیشتر طول نکشید، اما تبعات این اوباشگری، همچنان دامن کشور را گرفته است. در سال ۹۹، احمد مازنی، نماینده مجلس از خسارت ۲۷ میلیارد تومانی به ایران به خاطر حمله نیروهای خودسر به سفارت انگلیس خبر داد. مشابه این رقم معادل ۱.۳ میلیون پوند از سوی دولت بریتانیا تایید شده است.
حامیان پشت پرده
برای رساندن مقصود، راه دوری نمیرویم و از اظهارات مهدی تهرانی، فرمانده بسیج دانشجویی دانشگاه تربیت مدرس در زمان بروز این حادثه وام میگیریم: «در این حمله دانشجویان تنها نبودند و اغلب جریانات سیاسی به نوعی در ماجرای سفارت دخیل بودند». او در ادامه به برخی از این نهادها و اشخاص، برخی نمایندگان مجلس و برخی کارمندان روزنامه ایران» در آن سال اشاره کرده بود و از برخی نیز نام برد. به گفته وی مرتضی طلایی، عضو وقت شورای شهر تهران در زمان حمله همراه بولدوزر شهرداری مقابل باغ قلهک حضور داشت و اسماعیل کوثری، علیرضا زاکانی و حمید رسایی ازجمله نمایندگانی بودند که او مدعی شد حامیان ماجرا بودند.
از سفارت تا ستاد!
در جریان انتخابات سال ۹۶ خبرهایی از حضور حسن کردمیهن در ستاد قالیباف شنیده شد. او متهم بود به «آمریت در حمله به سفارت عربستان سعودی در سال ۹۴»؛ موضوعی که اسحاق جهانگیری هم در جریان مناظرههای سال ۹۶ به آن کنایه زد و گفت: «کسانی که به سفارت عربستان حمله کردند و مانع از ورود ۷۰۰ هزار توریست شیعه به مشهد شدند، الان در ستاد کدام کاندیدا فعالاند؟».
مجتبی امینی ارمکی، بازیگر درجه چندم فیلم «دلشکسته» بود که تصویرش در جریان تعرض به اماکن دیپلماتیک انگلستان منتشر شد. او تا پایان دهه نود، به لطف تهیهکنندگی دو فصل از سریال «گاندو»، بازتاب دادن اظهارنظرهایش در توییتر و پیوستن به هیات مدیره موسسه فرهنگی هنری اندیشه شهید آوینی، توسط خبرگزاریهای اصولگرا کمی شناختهتر شده بود که در سال ۱۴۰۰ به ریاست بخش فرهنگی ستاد ابراهیم رئیسی، گماشته شد. احتمالا این خوان، تا سالهای آینده نیز برای امینی نعمت خواهد داشت!
یک حمله و سالها نام و نان
در تصاویر منتشر شده از روز هجوم به سفارت بریتانیا در قلهک، چهرههای آشنا بسیارند. البته این آشنایی طی سالها بعد و از حیث انتصابات سازماندهی شده شکل گرفته است. حسین دلیریان، دبیر سابق خبرگزاری «تسنیم» نیز یکی از همین چهرههاست.
طبق ادعای مهدی تهرانی، فرمانده بسیج دانشجویی دانشگاه تربیت مدرس در سال ۹۰، وحید شاکری، مدیرکل وقت امور رسانههای معاونت ارتباطات و اطلاعرسانی دفتر ریاست جمهوری (احمدینژاد) و رییس ستاد انتخابات مشایی، هم در حمله به سفارت بریتانیا حضور فعال داشت. او بعدها همراه منصور واعظی به صداسیما رفت.
البته تهرانی از حسین قدیانی نیز به عنوان یکی حاضران فعال در حمله به این سفارت یاد میکند. قدیانی که سال ۹۰ مسئول بسیج دانشجویی بود، کمی بعد به «معاونت علمی و پژوهشی» و بعدتر ریاست سازمان «علمی پژوهشی و فناوری» گماشته شد. جایی که ظاهرا در آن به گزینش نخبگان میپرداخت.
سیدحسین میر اسماعیلی نیز یکی دیگر از چهرههایی است که تصویر او در جریان حمله به سفارت انگلیس، شاخص شده است. او در سال ۹۸ به عنوان مدیر روابط عمومی منطقه ۴ شهرداری تهران برگزیده شد.
در این میان منابع غیررسمی از حضور فعال محمدصالح مفتاح، روزنامهنگار و معاون ستاد امر به معروف و نهی از منکر و سید پویان حسینپور، فعال توییتر جریان راست نیز در هجوم به سفارت انگلیس خبر دادهاند. هرچند مفتاح اخیرا در حساب توییتر خود، حضور خود را تلویحا پیشبینی و برنامهریزی نشده تعریف کرد.
دولت رئیسی و ادامه پاداشها
شنیدهها حکایت دارد که علی جمشیدی نیز یکی از حاضران در جریان حمله به سفارت انگلیس در یال ۱۳۹۰ بود. مسیری که برای او کرسی دبیر سیاسی روزنامه «فرهیختگان» (وابسته به دانشگاه آزاد)، دبیر تشکیلات اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاههای سراسر کشور، قائم مقام مدیرعامل شرکت «بهنوش» و مدیرعامل شرکت «زمزم» در دولت رئیسی را رقم زد. شرکت «زمزم» در حال حاضر در مالکیت بنیاد مستضعفان قرار دارد و شامل ۱۶ شرکت است.
تسخیر کنندگان، از عربستان تا انگلستان
عجیب آنکه برخلاف ماجرای حمله به سفارت عربستان در سال ۹۴ و در اعتراض به اعدام شیخ نمر، از فقهای شیعه، که ۴۰ نفر بازداشت و دادگاهی شدند، در ماجرای هجوم به سفارت انگلیس نهتنها کسی محاکمه نشد بلکه غرامت این اقدام از بیتالمال پرداخته و برخی از مهاجمان چون فروغی، پاداش کارشان را با کرسینشینی مدیریتی و خاموش کردن صداهای غیرهمسو گرفتند. یکی هم مثل علیرضا زاکانی که آن زمان اشغال سفارت را «خشم مقدس» خوانده بود، با مدرک پزشکی هستهای، شهردار تهران شده تا تیم رسانهایاش از پاچههای گلی او در سیل امامزاده داود تهران ، نمایشگاه عکس راه بیندازند!