دوشنبه 29 اردیبهشت 1404
Monday, 19 May 2025
پس از 69 سال، شیمی دانان با موفقیت خواص اصلی اینشتینیم، عنصر ناشناخته با عدد اتمی 99 را کشف کردند که یکی از سنگین‌ترین و فرارترین عناصر جدول تناوبی است.
نخستین بار عنصر اینشتینیم در بقایای انفجار بمب هیدروژنی در جزیره «الوژلب» در اقیانوس آرام جنوبی سال 1952 کشف شد و به افتخار انیشتن به نام وی نامگذاری شد. این عنصر ماهیت پیچیده‌ای دارد و جدا کردن آن از سایر عنصرهای بسیار رادیواکتیو دشوار است و به سرعت از بین می‌رود.
محققان نتایج یافته‌‌های خود از خواص شیمیایی این عنصر را در نشریه «نیچر» منتشر کرده‌اند که یک گام بسیار مهم در مسیر کشف «جزیره پایداری» محسوب می‌شود. این جزیره ناحیه‌ای نظری از جدول تناوبی است که سنگین‌ترین عناصر فرار مورد نیاز برای سوخت هسته‌ای سفرهای فضایی بیش از چند نانوثانیه دوام پیدا می‌کنند.
براساس مطالعات انجام شده توسط محققان آزمایشگاه ملی لارنس برکلی در دانشگاه کالیفرنیا و با استفاده از راکتور هسته‌ای تخصصی در «آزمایشگاه ملی اوک ریج» در «تنسی» که یکی از معدود مکان‌ها برای تولید انیشتینیم است، توانستند نمونه ای 233 نانوگرمی از عنصر خالص اینشتینیم را ایجاد کنند.
باتوجه به اینکه این عنصر به سرعت از بین می‌رود، محققان با مشکلات بسیاری روبرو بودند. محققان آزمایشگاه ملی لوس آلاموس در نیومکزیکو با طراحی محفظه‌ای که با چاپ سه بعدی تولید شده بود، توانستند خود را در برابر تشتعشات این عنصر محافظت کرده و مشکل مربوط به از بین رفتن سریع این عنصر اسرارآمیز را برطرف کنند.
بدین منوال محققان توانستند با آزمایش‌‌های متعدد، خصوصیات شیمیایی اصلی این عنصر را کشف کنند. محققان میانگین فاصله بین دو اتم پیوندی اینشتینیم را اندازه گیری کردند که طول پیوند نامیده می‌شود. این فاصله اهمیت ویژه‌ای دارد و به دانشمندان کمک می‌کند تا نحوه تعامل این عنصر را با سایر عناصر پیش بینی کنند.
دو مورد جالب دیگری که در این آزمایش توجه دانشمندان را جلب کرد طول پیوند این عنصر و رفتار متفاوت آن نسبت به اکتینیدها حین قرار گرفتن در برابر نور بود.
