تلسکوپ فضایی هابل هفته جاری با عکسبرداری از سحابی سیارهنمای ESO 455-10 تصویر زیبای دیگری به کلکسیون شگفت انگیز خود از اعماق فضا اضافه کرد.
سحابیهای سیارهنما (Planetary nebulae) برخلاف اسم گیج کننده هیچ ارتباطی به سیارهها ندارند. اخترشناسان باستانی با دیدن این اجرام مبهم در آسمان آنها را با سیارات اشتباه گرفته و این اسم را روی آنها گذاشتند. سحابی سیارهنما در حقیقت نوعی سحابی گسیلشی است که از گاز و پلاسما تشکیل شده است.
زمانی که ستارهای مثل خورشید به پایان عمر خود نزدیک میشود، لایههای خارجی خود را به بیرون پرتاب میکند که پس از دور شدن از سطح ستاره پوششی شبیه به حباب ایجاد میکنند. نور هسته عریان شده ستاره به این پوشش تابیده و سبب درخشش گازهای آن میشود، به این پوشش «سحابی سیاره نما» گفته میشود. این سحابیهای شگفت انگیز اما تنها دهها هزار عمر دارند که در مقیاس کیهانی همانند پلک زدن است.
ناسا سحابی سیارهنمای ESO 455-10 را به خاطر نحوه تعامل آن با محیط اطراف خود موسوم به «محیط میانستارهای» (Interstellar medium) جالب توجه دانسته و میگوید: «حبابهای برافراشته شده این سحابی که در گذشته به شدت متراکم بوده و لایههای ستاره مرکزی را تشکیل میدادهاند، نه تنها چنین شمایل منحصر به فردی به آن دادهاند، بلکه اطلاعاتی نیز در موردش به ما میدهند. مواد این سحابی که به شکل کمانی نامتقارن بر فراز قسمت شمالی دیده میشوند نشانه تعامل آشکار ESO 455-10 با محیط میانستارهای است.»
سحابیهای سیارهنما با پرتاب کردن عناصر سنگین مثل فلزات که در گذشته در درون ستاره تولید بودند با محیط میانستارهای تعامل میکنند. این عناصر مثل بذر در خلاء پخش شده و جرقه تولد ستارههای جدید را میزنند.