شنبه 16 فروردین 1404
Saturday, 05 April 2025
قرص دوفاستون (Duphaston Tablet) قرص تولیدی شرکت هندی ابوت (Abbott India Ltd) است که عمدتا برای تشخیص یا درمان قاعدگی دردناک، خونریزی واژینال، ناباروری، درمان از طریق جایگزینی هورمون، و سقط جنین‌های مکرر تجویز می‌شود. از دیگر نام‌های تجاری این قرص پروژسترون، قرص دوفامد است.
از عوارض قرص دوفاستون که نسبتا در میان مصرف کنندگان شایع هستند می‌توان به حالت تهوع، واکنش‌های حساسیتی شدید، افزایش وزن و زرد شدن پوست اشاره کرد.
یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده قرص دوفاستون، دیروژسترون (Dydrogesterone) است که نوعی هورمون مصنوعی شبیه هورمون پروژسترون است. به‌همین دلیل است که قرص دوفاستون برای درمان بیماری‌های ناشی از کمبود یا فقدان پروژسترون توصیه می‌شود. این دارو به تنهایی یا همراه با هورمون استروژن قابل مصرف است. در ادامه با ما همراه باشید تا با این دارو و عوارض قرص دوفاستون بیشتر آشنا شوید.
قرص دوفاستون یک داروی هورمونی مصنوعی است که شبیه هورمون زنانه پروژسترون در بدن عمل می‌کند. از این دارو برای درمان شرایط قاعدگی مثل خونریزی‌های غیرعادی یا درد قاعدگی، سندروم پیش قاعدگی (پی ام اس/PMS) و پریودهای نامنظم استفاده می‌کنند.
قرص دوفاستون که هورمون مصنوعی است که شبیه هورمون‌های طبیعی بدن عمل می‌کند معمولا برای موارد زیر کاربرد دارد:
قرص دوفاستون برای رفع مشکلات ناشی از کمبود یا فقدان پروژسترون در بدن تجویز می‌شود. پروژسترون هورمونی است که تخمدان‌ها از زمان بلوغ تا دوران یائسگی ترشح می‌کنند. وقتی بدن با کمبود پروژسترون مواجه می‌شود، هورمون مصنوعی پروژسترون که در قرص دوفاستون وجود دارد یعنی دیدروژسترون مشکل این کمبود را برطرف می‌کند.
پروژسترون همیشه باید با هورمون زنانه استروژن متعادل باشد به‌همین دلیل است که متخصص زنان گاهی داروهای استروژنی هم همراه دوفاستون تجویز می‌کند تا تعادل هورمونی در بدن خانم بهم نریزد.
استروژن برای درمان عوارض یائسگی توصیه می‌شود اما مصرف هورمون استروژن به‌تنهایی در برخی خانم‌های یائسه باعث ضخیم شدن اندومتر (لایه داخلی رحم) می‌شود. مصرف قرص دوفاستون در چرخه ماهانه از ضخیم شدن آندومتر جلوگیری می‌کند.
برای مصرف قرص دوفاستون حتما باید با پزشک یا متخصص زنان، یا پزشک داروساز مشورت کنید. برای مشاوره با متخصص زنان سری به کلینیک نی نی بان بزنید. دوز مصرفی این دارو بسته به نوع مشکل بیمار توسط پزشک تعیین می‌شود. افرادی که قرص دوفاستون مصرف می‌کنند باید سالی یکبار به‌صورت منظم ویزیت شوند، در صورت نیاز پزشک می‌تواند دستور آزمایش پاپ اسمیر و آزمایش پستان هم بدهد.
بیشتر بخوانید: نحوه مصرف قرص دوفاستون، اشتباه نکنید!
فرقی نمی‌کند که قرص دوفاستون با غذا خورده شود یا بدون غذا، اما حتما باید با آب میل کنید. برای افرادی که باید بیشتر از یک قرص در طول روز مصرف کنند بهتر است که فاصله مساوی بین هر بار مصرف بگذارید: مثلا یک قرص برای صبح و یک قرص برای عصر.
مثل هر داروی دیگری، قرص دوفاستون هم احتمالا عوارض جانبی دارد. عوارض duphaston لزوما مراقبت پزشکی خاصی نمی‌خواهند و سیستم ایمنی بدن از پس عوارض مصرف دوفاستون برمی‌آید.
مصرف قرص دوفاستون باعث افزایش چربی و چاقی نمی‌شود؛ صرفا افزایش وزن است که بعد از اتمام دوره مصرف برگشت پذیر خواهد بود.
هرچند که لزوما تمام افراد دچار عوارض قرص duphaston نمی‌شوند، اما در صورتی که عوارض شدید باشند باید بلافاصله مصرف قرص قطع و با پزشک تماس بگیرید.
در ادامه برخی از عوارض duphaston را آورده‌ایم که برخی از آن‌ها در زمره عوارض شایع هستند و برخی هم جزو عوارض مصرف دوفاستون هستند که به‌ندرت در مصرف‌کننده‌ها دیده می‌شوند:
مصرف قرص دوفاستون در بلند مدت باعث افزایش تجمع مایعات در نواحی از بدن شده که موجب افزایش وزن در فرد می‌شود. این افزایش وزن صرفا به‌خاطر احتباس آب و ورم است و بعد از پایان دوره درمان، ورم‌ها برطرف شده و افزایش وزن از بین می‌رود.
به‌عبارت دیگر، می‌توان گفت که مصرف قرص دوفاستون باعث افزایش چربی و چاقی نمی‌شود؛ صرفا افزایش وزن است که بعد از اتمام دوره مصرف برگشت پذیر خواهد بود. یعنی چاقی از عوارض مصرف قرص duphaston نیست و رابطه‌ای بین این دارو و چاق شدن وجود ندارد.
لکه‌بینی معمولا در ماه‌های اول درمان از عوارض قرص دوفاستون محسوب می‌شود. اما اگر لکه بینی و یا خونریزی‌های غیرعادی در خلال درمان با دوفاستون یا بعد درمان همچنان ادامه داشته باشد باید به پزشک یا متخصص زنان مراجعه کنید تا علت لکه بینی مشخص شود. شاید نیاز به نمونه‌گیری از آندومتر رحم باشد. در صورت شدت یافتن لکه بینی با مصرف قرص دوفاستون، باید بلافاصله مصرف دارو را قطع کنید.
هیچ دلیلی وجود ندارد که ریزش مو را از عوارض مصرف دوفاستون بدانیم چرا که پژوهشگران تا به امروز هیچ رابطه مشخصی بین قرص duphaston و ریزش مو پیدا نکرده‌اند. همزمانی ریزش مو در دوره مصرف این دارو ممکن است علت دیگری داشته باشد که باید به متخصص پوست و مو مراجعه شود.
شواهدی دال بر تاثیر قرص دوفاستون بر کاهش میزان باروری وجود ندارد و بلکه برعکس مصرف این قرص با درمان قاعدگی نامنظم در تخمدان پلی کیستیک، جبران کمبود پروژسترون پیشگیری از سقط جنین‌های مکرر، و بهبود فاز لوتئال در درمان ناباروری به بهبود باروری در خانم‌ها کمک می‌کند.
قرص دوفاستون گزینه مناسبی برای درمان ناباروری و سقط جنین‌های مکرر است.
مصرف قرص دوفاستون در بارداری عوارضی برای جنین و مادر ندارد و خود شرکت سازنده مصرف این دارو را در خانم‌هایی که در معرض خطر سقط جنین مکرر هستند توصیه می‌کند.
اما پزشکان مصرف این قرص را برای خانم‌های شیرده مجاز نمی‌دانند و توصیه می‌کنند که خانم‌هایی که نوزادشان را با شیر مادر تغذیه کرده بهتر است از این دارو مصرف نکنند.
مصرف قرص دوفاستون در موارد زیر توصیه نمی‌شود:
بیشتر بخوانید: زمان مراجعه به پزشک برای قاعدگی نامنظم
قرص دوفاستون (duphaston) حاوی هورمون مصنوعی دیدروژسترون (Dydrogesteron) است که شبیه هورمون پروزسترون بدن عمل می‌کند. قرص دوفاستون برای درمان بیماری‌های ناشی از فقدان یا کمبود پروژسترون در بدن مثل قاعدگی دردناک، و نامنظم، سندروم پیش قاعدگی، خونریزی‌های غیر طبیعی و سنگین رحم، و درمان آندومتریوز تجویز می‌شود.
برای درمان ناباروری و سقط جنین‌های مکرر هم قرص دوفاستون گزینه مناسبی است. از عوارض مصرف قرص دوفاستون می‌توان به سرگیجه، سردرد، حالت تهوع، افزایش وزن، حساسیت پوستی اشاره کرد.
میزان دوز مصرفی این قرص بسته به علت استفاده متفاوت است و حتما باید طبق نظر پزشک باشد. برای مشاوره با متخصص زنان می‌توانید سری به کلینیک نی نی بان بزنید.
