سفره عقد

سفره عقد یکی از سفره‌های سنتی ایرانی است که در مراسم عقد و یا هنگام عروسی پهن می‌شود و عروس و داماد بر سر آن می‌نشینند و به خطبه عقد گوش فرا می‌دهند. سفره عقد در اکثر شهرهای ایران رواج دارد.

در سفره عقد شش ظرف وجود دارد که هرکدام محتوی چیزی است که بیانگر آرزویی برای عروس داماد است. ظروف سفره عقد معمولاً شامل : گردو، بادام، فندق، نان و نبات و تخم مرغ می‌باشند. در میان این ظروف سفره عقد، ظرف هایی از شیرینی و نان پنیر وسبزی، جام هایی از عسل و ماست که کنایه‌ای از شیرینی و ترشی در کنار هم در زندگی مشترک می‌باشند قرار دارد . تخم مرغ در سفره عقد نمادی است برای باروری و زایش اولاد توسط عروس ونان نمادی برای برکت ورزق ورورزی است.نبات برای شیرین کامی و...

اجزاي سفره عقد به گواهي تاريخ يكي از رسوم و گزينش هاي پيشينيان بي حكمت و بي دليل نبود . در واقع گستردن بساط عقد پيش از عروس و داماد نوعي كارت تبريك گويا با آرزوي سعادت براي زوج جوان بود . با اين هدف وبه اين مضمون هر تركيب و ماده اي كه در سفره عقدبه كار مي رفت ، معنايي ويژه و زيبا در خود داشت . شايد امروز بيشتر عروس و داماد ها و اطرافيان آنها ندانند كه معناي تركيب سفره عقد چيست و در اساس به چه منظور ي گسترده مي شود . يعني از يك رسم پر معناي ديرين فقط صورت ظاهري آن حفظ شده و به جا مانده است .

اجزاي سفره عقد:

اجزاي سفره عقد عبارتند  از:

قرآن مجيد:كتاب خدا به نشانه ي مورد تاييد قرار داشتن وصلت از سوي خداوند و طلب يمن و بركات الهي جلو آينه و بالاي جانماز قرار مي گيرد.

آينه: آينه یکی دیگر از اجزای سفره عقد است، هچنان كه در خريد عروسي آينه در سرلوحه و پس از قرآن مجيد قرار دارد ، در سفره عقد نيز در صدر سفره و رو به عروس و داماد قرار مي گيرد تا با نگريستن در آن دلهايشان نسبت به هم مانند آينه صاف و زلال باشد و سعادتمند شوند.

شمعدان:يك جفت شمعدان از دیگر اجزای سفره عقد است،شمعدانها در دو سوي آينه جاي دارندو شمع هاي فروزان درون آنها هنگام جاري شدن صيغه عقد ،‌نشانه آرزوي روشنايي وگرمي در پيوند عروس و داماد است .

جانماز:جانماز هم یکی دیگر از اجزای سفره عقد است.جانماز پيشاپيش آينه گسترده مي شود و روي آن مهر و تسبيح زيبايي قرار مي دهند تا گواهي بر پاي بندي زوج نسبت يه اصول دين اسلام باشد و تبرك آن شامل حال عروس و داماد شود .

كاسه نبات:كاسه نبات در يك سوي بالاي سفره عقد توده اي از نبات را به شكل زيباي قالبي خاص كه گاه در چندين طبقه تهيه شده است ، قرار مي دهند . نبات نماد آروزي شيريني پيوند عروس داماد است كه معمولا آن را از نبات اعلاي زعفراني تدارك مي بينند.

نقل و سكه :نقل و سكه نقل به نشانه ي شيرين كامي و سكه براي افزايش روزي عروس و داماد سر سفره ي عقد گذاشته مي شود . امروز مخلوطي از نقل سه مرواريد و پولك را در بسته بندي هاي كوچك يا اشكال ابتكاري ديگر قرار مي دهند واين تورها را با شكوفه و روبان تزيين مي كنند.سكه هاي ويژه سفره عقد ،طلايي رنگ است كه روي آن مبارك باد يا نام مبارك حضرت مهدي (عج) ضرب مي شود .

تخم مرغ:یکی از اجزای سفره عقد تخم مرغ است.تخم مرغ نماد تولد وتداوم نسل است از اين رو پيداست كه نهادن آن بر سفره ي عقد به نيت ادامه نسل زن و مرد و باروري ازدواج آن دو مي باشد. معمولا براي تبرك تعداد تخم مرغ ها را پنج دوازده يا چهارده به نيت پنج تن دوازده امام (ع)‌و چهارده معصوم(ع)‌انتخاب مي كنند.

فندق گردو و بادام :فندق گردو و بادام اين خوراكي هاي مقوي و پر مايه الهي رانيز به نشان گسترده بودن سفره خوراك عروس و داماد و توانمندي آنها سر سفره عقد مي گذارند.

نان و پنير نان:نان و پنير نان نیز از دیگر اجزای سفره عقد است.نان و پنير نان،را به نشانه ي بركت خداوند و پنير را با نيت وسعت روزي و سپيد بختي بر سر سفره عقد مي نشانند . امروز نان و پنير را به صورت لقمه هاي كوجك در مي آورند و با نايلون محافظ غذامي پوشانند. سبزي را به نشانه ي سلامتي سر سبزي و خرمي در سفره عقد مي گذارند.

گل:گل به نشانه شادابي و طراوات و به عنوان نمادي از زيبايي اين پيوند،سبدي از گل بر سفره عقد مي نشانند. همچنين براي آراستن اجزاي ديگرسفره عقد نيز از شاخه هاي گل و گلبرگ هاي رنگين استفاده مي كنند . گل سرخ يا رز نماد شناخته شده عشق در سراسر جهان است .

شيريني آشكار است كه شيريني به نشانه به ارمغان آوردن شهد خوشبختي بر سر سفره عقد مي نشيند.

ميوه:میوه از دیگر اجزای سفره عقد است.نهادن ميوه هاي رنگين بر سر سفره عقد به منزله برخورداري عروس و داماد از مواهب رنگارنگ الهي ونعمت هاي طبيعي زندگي است.

عسل: مراسم عسل در دهان همديگر گذاشتن پس از جاري شدن صيغه عقد به منظور آن كه عروس داماد در آينده مايه ي شيرين كامي و دلارامي هم باشند.

كله قند:كله قند،از اجزای دیگر سفره عقد است.ساييدن يك جفت كله قند هم شكل و هم اندازه روي پارچه اي بر سر عروس و داماد به نيت فروباريدن شادي و شييرني بر سر آنها طي زندگي مشترك صورت مي گيرد. تور قند ساييدن حرير تور با پارچه نازك سپيد رنگي را به شكل مربع يا مستطيل تهيه مي كنند تا كله قند ها روي آن بر سر عروس و داماد ساييده شود .

تصاویری از مدل سفره عقد

مدل سفره عقد

مدل سفره عقد

مدل سفره عقد

مدل سفره عقد

مدل سفره عقد

مدل سفره عقد

مدل سفره عقد

مدل سفره عقد