اگر احساس زشت بودن دارید، بخوانید!

به نقل از مجله دلتا: آیا تا به حال کسی را دیده‌اید که مدام درباره ظاهرش و اینکه چگونه به‌نظر می‌رسد‌ نگران باشد و از شما سؤال کند؟

برخی از افراد خودشان را زشت قلمداد می‌کنند. این نگرانی‌ها و تلقی از خود شاید نشانه‌ای از اختلالی ذهنی باشد. اختلالی که متخصصان آن را اختلال خودزشت انگاری می‌نامند. در این مطلب به بیان نشانه‌ های اختلال خود زشت انگاری در افراد می‌پردازیم.

اختلال خود زشت انگاری چیست؟

اختلال خودزشت انگاری نوعی اختلال روانی است که در آن فرد درگیر عیب‌های ساختگی یا واقعی اما جزئی در بدن خود می‌شود. این مشغله ذهنی باعث می‌شود فرد خود را زشت بپندارد و از حضور در اجتماع بپرهیزد یا به اعمال جراحی پلاستیک غیرضروری روی بیاورد.

کدام اندام‌ها بیشتر درگیر اختلال خود زشت انگاری می‌‌شوند؟

خودزشت پنداری اختلالی مزمن است که بین هر دو جنس به یک میزان مشاهده و معمولا از سنین نوجوانی و اوایل دوران بلوغ آغاز می‌شود. قسمت‌هایی از بدن که بیش از سایر اندام‌ها درگیر این اختلال می‌شوند شامل موارد زیر هستند:

• اندام‌های صورت (بخصوص بینی)
• وضعیت مو (مدل مو، کم‌پشت یا پرپشت بودنش)
• وزن بدن (نگرانی درباره وزن بدن یا ظاهر ماهیچه‌ای خاص)
• عیوب پوستی (مانند آکنه، جوش‌های صورت، لکه، زخم، و چین‌وچروک)

بیشتر بخوانید: من زیبا نیستم؛ کدام بازیگرها این‌طوری فکر می‌کنند؟

علائم و نشانه‌های اختلال خود زشت انگاری

برخی از نشانه‌ها و علائمی که فرد مبتلا به این اختلال از خود نشان می‌دهد عبارت‌اند از:

• ناراحتی، نگرانی، استرس همیشگی درباره ظاهر
• لمس و اندازه‌گیری مکرر عضوی که ناقص پنداشته می‌شود
• مراجعه مکرر به جراحان پلاستیک یا متخصصان پوست و زیبایی برای رفع عیب
• پرسش مدام از اطرافیان درباره پنهان‌بودن یا در معرض دید نبودن عضوی که ناقص پنداشته می‌شود
• بی‌تمایلی برای شرکت در مجامع عمومی یا مضطرب‌شدن هنگامی که در معرض دید دیگران قرار می‌گیرند

• عیب‌گذاشتن روی اندام خود و توجه زیاد به مواردی که دیگران ‌‌آن را جزئی انگاشته یا اصلا نادیده می‌گیرند
• مشکلات رفتاری و ارتباطی در محیط کار، مدرسه یا در روابط اجتماعی (چراکه فکرشان مدام درگیر نقصشان است)
• داشتن نگرش‌های غلط درباره ظاهر خود و نپذیرفتن دیدگاه‌های دیگران وقتی که آن‌ها را زیبا یا بدون عیب خطاب می‌کنند
• رفتارهای تکرارشونده و مکرر مانند نگاه‌کردن به آینه و تلاش برای پنهان‌کردن عضوی که فکر می‌کنند نقص دارد

درمان اختلال خود زشت انگاری

درمان این اختلال به‌احتمال زیاد به ترکیبی از این دو رویکرد نیاز دارد:

روان‌ درمانی

این رویکرد روی اصلاح طرز فکر بیمار تمرکز می‌کند. به ۲ روش می‌توان نگرش‌های بیمار درباره بدنش را اصلاح کرد: یکی با شناخت درمانی (که بیشتر شامل گفت‌وگو درباره نگر‌ش‌های بیمار نسبت به ظاهرش است) و یکی هم رفتاردرمانی. هدف از این روش‌ها این است که بیمار را قانع کنیم تفکرات غلطی درباره اندام بدن خود دارد و آن‌طور که می‌پندارد، زشت و دچار نقص نیست.

دارو درمانی

برخی از داروهای ضدافسردگی (مانند مهارکننده‌های هورمون سروتونین) نتایج مثبتی در درمان این اختلال دارند. همچنین، برخی داروهای ضدروان‌پریشی نیز چه به‌صورت تکی و چه ترکیبی از چند دارو، در درمان این بیماری استفاده شده‌اند. هرچند هیچ داروی اختصاصی تا به امروز برای این اختلال ارائه نشده است.

به‌طور کلی، این اختلال جزو اختلال‌های سخت‌درمان به‌شمار نمی‌رود و افرادی که وارد فرایند درمان می‌شوند اغلب شرایط‌شان بهبود پیدا می‌کند.